¹บรรดาสุภาษิตของซาโลมอน ผู้เป็นกษัตริย์แห่งอิสราเอลและโอรสของดาวิด

บทนำ

²เพื่อให้รู้จักปัญญาและการสั่งสอน
 เพื่อให้เข้าใจถ้อยคำแห่งความรอบรู้
³เพื่อรับการสั่งสอนให้ฉลาด
 ในเรื่องความชอบธรรม ความยุติธรรมและความเที่ยงธรรม
⁴เพื่อให้ความสุขุมแก่คนรู้น้อย
 ให้ความรู้และความเฉลียวฉลาดแก่คนหนุ่ม
⁵คนมีปัญญาจะได้ยินและเพิ่มพูนการเรียนรู้
 และคนที่มีความเข้าใจจะได้การชี้แนะ
⁶เพื่อให้เข้าใจสุภาษิตและอุปมา
 ทั้งถ้อยคำของคนมีปัญญาและปริศนาของพวกเขา
⁷ความยำเกรงพระยาห์เวห์เป็นจุดเริ่มต้นของความรู้
คนโง่ย่อมดูหมิ่นปัญญาและการสั่งสอน

มารมาทดลองพระเยซู

 ¹ครั้งนั้น พระวิญญาณทรงนำพระเยซูเข้าไปในถิ่นทุรกันดาร เพื่อมารจะได้มาทดลอง ²และพระองค์ทรงอดอาหารสี่สิบวันสี่สิบคืน ภายหลังพระองค์ก็ทรงหิว ³ส่วนผู้ทดลองมาหาพระองค์ทูลว่า “ถ้าท่านเป็นพระบุตรของพระเจ้า จงสั่งก้อนหินเหล่านี้ให้กลายเป็นขนมปัง” ⁴พระองค์ตรัสตอบว่า “มีพระคัมภีร์เขียนไว้ว่า

‘มนุษย์จะดำรงชีวิตด้วยอาหารเพียงอย่างเดียวไม่ได้
 แต่ต้องดำรงชีวิตด้วยพระวจนะทุกคำ
  ซึ่งออกมาจากพระโอษฐ์ของพระเจ้า’ ”

⁵แล้วมารก็นำพระองค์ไปยังนครบริสุทธิ์ และให้พระองค์ประทับที่ยอดหลังคาพระวิหาร ⁶แล้วทูลพระองค์ว่า “ถ้าท่านเป็นพระบุตรของพระเจ้า จงกระโดดลงไป เพราะพระคัมภีร์มีเขียนไว้ว่า

 ‘พระเจ้าจะรับสั่งเรื่องท่านต่อบรรดาทูต   สวรรค์ของพระองค์
  และทูตสวรรค์จะเอามือประคองชูท่านไว้
 ไม่ให้เท้าของท่านกระทบหิน’ ”

⁷พระเยซูจึงตรัสตอบว่า “พระคัมภีร์มีเขียนไว้อีกว่า ‘อย่าทดลององค์พระผู้เป็นเจ้าผู้เป็นพระเจ้าของท่าน’ ” ⁸อีกครั้งหนึ่งมารได้นำพระองค์ขึ้นไปบนภูเขาที่สูงมาก และได้แสดงบรรดาราชอาณาจักรในโลก ทั้งความรุ่งโรจน์ของราชอาณาจักรเหล่านั้นให้พระองค์ทอดพระเนตร ⁹แล้วได้ทูลพระองค์ว่า “ถ้าท่านจะก้มลงนมัสการเรา เราจะให้สิ่งทั้งปวงเหล่านี้แก่ท่าน” ¹⁰พระเยซูจึงตรัสตอบว่า “จงไปให้พ้น เจ้าซาตาน เพราะพระคัมภีร์มีเขียนไว้ว่า

 ‘จงกราบนมัสการองค์พระผู้เป็นเจ้าผู้เป็น   พระเจ้าของท่าน
 และปรนนิบัติพระองค์แต่ผู้เดียว’”

 ¹¹แล้วมารจึงไปจากพระองค์ และมีพวกทูตสวรรค์มาปรนนิบัติพระองค์

พระเยซูทรงเริ่มพระราชกิจในกาลิลี

 ¹²เมื่อพระเยซูทรงทราบข่าวว่ายอห์นถูกจองจำแล้ว พระองค์ก็เสด็จไปยังแคว้นกาลิลี ¹³แล้วทรงย้ายที่ประทับจากเมืองนาซาเร็ธไปที่เมืองคาเปอรนาอุม ซึ่งอยู่ริมทะเลสาบในเขตของเผ่าเศบูลุนและนัฟทาลี ¹⁴เพื่อที่จะให้สำเร็จตามพระวจนะ ซึ่งตรัสผ่านทางอิสยาห์ผู้เผยพระวจนะว่า

 ¹⁵ “แคว้นเศบูลุนและแคว้นนัฟทาลี
 ที่อยู่บนทางไปยังทะเล และฝั่งแม่น้ำ
  จอร์แดนข้างโน้น
  กาลิลีของพวกต่างชาติ
 ¹⁶ ประชาชนผู้นั่งอยู่ในความมืด
  ได้เห็นความสว่างยิ่งใหญ่
 และผู้ที่นั่งอยู่ในแดนและเงาแห่งความตาย
  ก็มีความสว่างส่องถึงพวกเขาแล้ว”

 ¹⁷ตั้งแต่นั้นมา พระเยซูทรงตั้งต้นประกาศว่า “จงกลับใจใหม่ เพราะว่าแผ่นดินสวรรค์มีความหมายอย่างเดียวกันกับแผ่นดินของพระเจ้ามาใกล้แล้ว”

การทรงเรียกชาวประมงสี่คน

 ¹⁸ขณะที่พระองค์ทรงดำเนินอยู่ตามชายทะเลกาลิลี ก็ทอดพระเนตรเห็นพี่น้องชาวประมงสองคน คือซีโมนที่เรียกว่าเปโตร กับอันดรูว์น้องชายของเขา กำลังทอดแหอยู่ในทะเลสาบ ¹⁹พระองค์ตรัสกับเขาทั้งสองว่า “จงตามเรามา และเราจะตั้งท่านให้เป็นผู้หาคนดั่งหาปลา” ²⁰เขาจึงละทิ้งแหตามพระองค์ไปทันที ²¹เมื่อพระองค์เสด็จต่อไป ก็ทรงเห็นพี่น้องอีกสองคน ชื่อยากอบ บุตรเศเบดี กับยอห์นน้องชายของเขากำลังชุนอวนอยู่ในเรือกับเศเบดีผู้เป็นบิดา พระองค์ก็ทรงเรียกพวกเขา ²²พวกเขาจึงละทิ้งเรือและลาบิดาของพวกเขาตามพระองค์ไปทันที

ปฐมกาล 7

น้ำท่วมโลก

 ¹แล้วพระยาห์เวห์ตรัสแก่โนอาห์ว่า “เจ้าและครัวเรือนทั้งหมดของเจ้าจงเข้าไปในเรือ เพราะในชั่วอายุคนรุ่นนี้เราเห็นเจ้าเป็นผู้ชอบธรรมต่อหน้าเรา ²จงเอาสัตว์ใช้งานที่ไม่เป็นมลทินทุกชนิดไปกับเจ้าด้วยอย่างละเจ็ดคู่ทั้งตัวผู้และตัวเมีย และสัตว์ใช้งานที่เป็นมลทินอย่างละคู่ทั้งตัวผู้และตัวเมีย ³นกในอากาศอย่างละเจ็ดคู่ทั้งตัวผู้และตัวเมีย เพื่อรักษาพันธุ์สัตว์ให้มีชีวิตทั่วพื้นแผ่นดิน ⁴เพราะว่าอีกเจ็ดวันเราจะทำให้ฝนตกบนแผ่นดินสี่สิบวันสี่สิบคืน เราจะทำลายล้างมนุษย์และสัตว์ทั้งหมดที่เราสร้างจากพื้นแผ่นดิน” ⁵โนอาห์ก็ทำตามที่พระยาห์เวห์ทรงบัญชาท่านทุกประการ
 ⁶เมื่อน้ำท่วมแผ่นดินนั้น โนอาห์มีอายุได้ 600 ปี ⁷โนอาห์กับบุตรทั้งสาม ภรรยาและพวกบุตรสะใภ้เข้าไปในเรือนั้นเพื่อให้พ้นน้ำท่วม ⁸สัตว์ใช้งานที่ไม่เป็นมลทินและสัตว์ใช้งานที่เป็นมลทินกับนกและสัตว์ทุกชนิดที่เลื้อยคลานบนแผ่นดิน ⁹ก็มาหาโนอาห์แล้วเข้าไปในเรือเป็นคู่ๆ ทั้งตัวผู้และตัวเมีย ดังที่พระเจ้าทรงบัญชาโนอาห์ไว้ ¹⁰เมื่อล่วงไปเจ็ดวัน น้ำก็ท่วมแผ่นดิน
 ¹¹เมื่อโนอาห์มีอายุได้ 600 ปี ในเดือนที่สองวันที่สิบเจ็ดของเดือนนั้น ในวันนั้นเองน้ำพุใต้บาดาลที่ลึกมากทั้งหมดก็พลุ่งขึ้นมา และช่องฟ้าก็เปิด ¹²ฝนตกบนแผ่นดิน 40 วัน 40 คืน ¹³วันเดียวกันนั้นโนอาห์กับเชม ฮาม และยาเฟท บรรดาบุตรของท่าน และภรรยาของโนอาห์ กับบุตรสะใภ้สามคนเข้าไปในเรือ ¹⁴คนเหล่านั้นกับสัตว์ทั้งปวงตามชนิดของมัน สัตว์ใช้งานทั้งปวงตามชนิดของมัน และสัตว์เลื้อยคลานทั้งปวงบนแผ่นดินตามชนิดของมัน และนกทั้งปวงตามชนิดของมัน คือนกทุกอย่าง ¹⁵สัตว์ทั้งหลายที่มีลมหายใจก็เข้าไปในเรือกับโนอาห์เป็นคู่ๆ ¹⁶บรรดาสัตว์ที่เข้าไปนั้นมีทั้งตัวผู้และตัวเมียทุกชนิด ต่างเข้าไปตามที่พระเจ้าทรงบัญชา แล้วพระยาห์เวห์ทรงปิดให้ท่านอยู่ข้างใน
 ¹⁷น้ำท่วมแผ่นดินตลอด 40 วัน น้ำทวีขึ้นหนุนเรือให้สูงเหนือแผ่นดิน ¹⁸น้ำทวีมากขึ้นบนแผ่นดิน ส่วนเรือก็ลอยขึ้นบนผิวน้ำ ¹⁹น้ำทวีแรงมากยิ่งขึ้นบนแผ่นดิน ท่วมภูเขาสูงทั้งหลายที่อยู่ใต้ฟ้าทุกแห่งมิดหมด ²⁰น้ำท่วมสูงขึ้นไปเจ็ดเมตรครึ่งและภูเขาทั้งหลายก็ถูกปกคลุมด้วยน้ำ ²¹สิ่งมีชีวิตทั้งปวงที่เคลื่อนไหวบนแผ่นดิน คือนก สัตว์ใช้งาน สัตว์ป่ากับบรรดาสัตว์ที่เคลื่อนที่ติดพื้นดิน และมนุษย์ทั้งปวงก็ตายสิ้น ²²สิ่งที่มีชีวิตทั้งหมดที่มีลมหายใจเข้าออกทางจมูก คือทั้งหมดที่อาศัยอยู่บนบกก็ตายสิ้น ²³พระองค์ทรงทำลายล้างสิ่งทั้งปวงที่มีชีวิตอยู่บนพื้นดินตั้งแต่มนุษย์ไปจนถึงสัตว์ใช้งานและสัตว์เลื้อยคลาน และนกในอากาศ พวกเหล่านี้ถูกทำลายล้างเสียจากโลก เหลืออยู่แต่โนอาห์และบรรดาผู้ที่อยู่กับท่านในเรือ ²⁴น้ำท่วมแผ่นดินอยู่ถึง 150 วัน

ปฐมกาล 8

เมื่อน้ำลด

 ¹พระเจ้าทรงระลึกถึงโนอาห์กับสิ่งมีชีวิตทั้งหมด และสัตว์ใช้งานทั้งปวงที่อยู่กับโนอาห์ในเรือ จึงทรงทำให้ลมพัดผ่านมาเหนือแผ่นดิน น้ำก็ลดลง ²น้ำพุของน้ำบาดาลและช่องฟ้าทั้งหลายก็ปิด ฝนจากฟ้าก็หยุด ³น้ำก็ลดลงจากแผ่นดินเรื่อยๆ เมื่อล่วงไป 150 วันแล้ว น้ำก็ลดระดับลง ⁴ณ วันที่สิบเจ็ดของเดือนที่เจ็ด เรือก็ค้างอยู่บนเทือกเขาอารารัต 5น้ำนั้นลดระดับลงเรื่อยๆ จนถึงเดือนที่สิบ ในวันที่หนึ่งเดือนที่สิบ ก็เห็นบรรดายอดภูเขา
 ⁶เมื่อครบ 40 วันแล้ว โนอาห์ก็เปิดหน้าต่างที่ทำไว้ในเรือ ⁷ปล่อยกาไปตัวหนึ่ง กาก็บินไปและบินกลับมา จนน้ำลดแห้งจากแผ่นดิน ⁸โนอาห์ก็ปล่อยนกพิราบตัวหนึ่ง เพื่อดูว่าน้ำลดลงไปจากแผ่นดินแล้วหรือยัง ⁹แต่นกพิราบนั้นไม่พบที่ที่จะเกาะได้ จึงบินกลับมาหาโนอาห์ที่เรือเพราะน้ำยังท่วมแผ่นดินอยู่ โนอาห์จึงยื่นมือออกไปจับนกพิราบนั้นมาหาท่านนำเข้าไปในเรือ ¹⁰โนอาห์เฝ้าคอยอยู่อีกเจ็ดวัน จึงปล่อยนกพิราบไปจากเรืออีก ¹¹เมื่อเวลาเย็นนกพิราบก็กลับมาหาโนอาห์ และคาบใบมะกอกเขียวสดมาด้วย โนอาห์จึงรู้ว่าน้ำลดจากแผ่นดินแล้ว ¹²โนอาห์เฝ้าคอยอยู่อีกเจ็ดวันหลังจากนั้นจึงปล่อยนกพิราบไป นกนั้นไม่กลับมาหาโนอาห์อีกเลย
 ¹³ เมื่อถึงวันที่หนึ่งของเดือนที่หนึ่ง ปีที่หกร้อยเอ็ด น้ำก็แห้งจากแผ่นดิน โนอาห์เปิดหลังคาของเรือและมองเห็นว่าพื้นดินแห้ง ¹⁴เมื่อถึงวันที่ยี่สิบเจ็ดเดือนที่สองแผ่นดินก็แห้งแล้ว ¹⁵พระเจ้าตรัสแก่โนอาห์ว่า ¹⁶“เจ้าจงออกไปจากเรือ ทั้งภรรยาของเจ้า บุตรชายของเจ้าและบุตรสะใภ้ของเจ้าด้วย ¹⁷จงพาสัตว์ทุกชนิดที่อยู่กับเจ้า ที่มีเลือดเนื้อ คือนก สัตว์ใช้งาน และสัตว์เลื้อยคลานทั้งหมดที่คลานบนดินให้ออกไป เพื่อจะได้แพร่พันธุ์ทวีขึ้นมากมายบนแผ่นดิน” ¹⁸โนอาห์ก็ออกไปพร้อมกับบุตร ภรรยา และบุตรสะใภ้ ¹⁹สัตว์ทุกชนิดและสัตว์เลื้อยคลานทั้งหมด กับนกและสัตว์ที่เคลื่อนไหวไปมาบนแผ่นดินทั้งหมดก็ออกไปจากเรือตามพันธุ์ของมัน

พระสัญญาของพระเจ้าต่อโนอาห์

 ²⁰โนอาห์สร้างแท่นบูชาแด่พระยาห์เวห์และเลือกเอาสัตว์ใช้งานที่สะอาด และนกที่สะอาดมาเผาบูชาถวายที่แท่นนั้น ²¹พระยาห์เวห์ทรงได้กลิ่นที่พอพระทัยแล้ว ทรงดำริในพระทัยว่า “เราจะไม่สาปแผ่นดินอีกต่อไป แม้ว่ามนุษย์ไม่ดี เพราะเค้าความคิดในใจของมนุษย์ล้วนแต่ร้ายมาตั้งแต่เด็ก เราจะไม่ทำลายสิ่งมีชีวิตทั้งปวงอีก ดังที่เราได้ทำแล้วนั้น ²²ตราบที่โลกยังมีอยู่ จะมีฤดูหว่านกับฤดูเกี่ยว มีเย็นกับร้อน มีฤดูร้อนกับฤดูหนาว มีวันและคืนตลอดไป”

ปฐมกาล 9

พันธสัญญาที่พระเจ้าทรงทำกับโนอาห์

 ¹พระเจ้าทรงอวยพรโนอาห์และบุตรทั้งหลายของเขา ตรัสแก่พวกเขาว่า “จงมีลูกดกทวีมากขึ้นจนเต็มแผ่นดิน ²สัตว์ทั้งปวงบนแผ่นดิน นกทั้งปวงบนท้องฟ้า สัตว์ที่เลื้อยคลานทั้งสิ้นบนแผ่นดิน และปลาทั้งสิ้นในทะเลจะกลัวและหวาดหวั่นต่อพวกเจ้า เรามอบสัตว์ทั้งปวงไว้ในมือของพวกเจ้า ³ทุกสิ่งที่มีชีวิตเคลื่อนไหวไปมาจะเป็นอาหารของเจ้า เราจะยกของทุกอย่างให้แก่เจ้า ดังที่เรายกพืชเขียวสดให้แก่เจ้าแล้ว ⁴แต่ห้ามกินเนื้อพร้อมกับชีวิตของมัน คือเลือดของมัน ⁵และที่แน่ๆ คือโลหิตที่เป็นชีวิตของพวกเจ้านั้นเราจะทวง เราจะทวงจากมือของสิ่งมีชีวิตทั้งปวง จากมือของมนุษย์ เราจะทวงชีวิตมนุษย์จากมือของพี่น้องของเขา ⁶ใครทำให้มนุษย์โลหิตไหล มนุษย์จะทำให้โลหิตผู้นั้นไหลเหมือนกัน เพราะพระเจ้าทรงสร้างมนุษย์ ตามพระฉายาของพระองค์ ⁷พวกเจ้าจงมีลูกทวีมากขึ้น จงอยู่เต็มแผ่นดินโลกและทวีมากขึ้นในนั้น”
 ⁸พระเจ้าจึงตรัสแก่โนอาห์และบุตรทั้งหลายว่า ⁹“นี่แน่ะ เราเองเป็นผู้ตั้งพันธสัญญาของเราไว้กับพวกเจ้า และกับพงศ์พันธุ์ที่มาภายหลังเจ้า ¹⁰และกับบรรดาสัตว์มีชีวิตที่อยู่กับพวกเจ้าด้วย ทั้งนกและสัตว์ใช้งานและสัตว์ป่าทั้งหมดที่อยู่กับพวกเจ้า จากสัตว์ทั้งปวงที่ออกจากเรือ คือสิ่งมีชีวิตทั้งหมดในโลก ¹¹เราจะตั้งพันธสัญญาของเราไว้กับพวกเจ้าว่าจะไม่ทำลายมนุษย์และสัตว์ทั้งปวงโดยให้น้ำท่วมอีก และจะไม่ให้มีน้ำมาท่วมทำลายโลกอีกต่อไป” ¹²พระเจ้าตรัสว่า “นี่แหละเป็นเครื่องหมายแห่งพันธสัญญา ซึ่งเราให้ไว้ระหว่างเรากับพวกเจ้า และกับสัตว์มีชีวิตทั้งปวงที่อยู่กับพวกเจ้าสืบไปทุกชั่วอายุ ¹³คือเราตั้งรุ้งของเราไว้ที่เมฆ และรุ้งนั้นจะเป็นเครื่องหมายแห่งพันธสัญญาระหว่างเรากับโลก ¹⁴เมื่อเราให้มีเมฆเหนือแผ่นดิน และมีรุ้งปรากฏขึ้นที่เมฆนั้น ¹⁵เราจะระลึกถึงพันธสัญญาของเราที่ทำไว้ระหว่างเรากับพวกเจ้าและกับสิ่งที่มีชีวิต และสัตว์ทั้งปวง แล้วน้ำจะไม่ท่วมทำลายสัตว์ทั้งปวงอีกเลย ¹⁶เมื่อมีรุ้งที่เมฆ เราจะดูรุ้งนั้น เพื่อระลึกถึงพันธสัญญานิรันดร์ระหว่างพระเจ้ากับสิ่งมีชีวิตและสัตว์ทั้งปวงซึ่งอยู่บนแผ่นดิน” ¹⁷พระเจ้าตรัสแก่โนอาห์ว่า “นี่แหละเป็นเครื่องหมายแห่งพันธสัญญาที่เราได้ตั้งไว้ระหว่างเรากับสัตว์ทั้งปวงซึ่งอยู่บนแผ่นดิน”